Διεύθυνση Συλλογής Δεδομένων & Υποστήριξης Επιχειρήσεων
Α. Υδρογραφικές Μετρήσεις
Υδρογραφία είναι ο κλάδος των γεωεπιστημών που ασχολείται με τη μέτρηση, περιγραφή και απεικόνιση των χαρακτηριστικών (φυσικών και τεχνητών) του ανάγλυφου του βυθού και των γειτονικών παράκτιων περιοχών.
Η επένδυση στον κλάδο της Υδρογραφίας βελτιώνει την ασφάλεια στη θάλασσα, ενισχύει την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και προάγει την εθνική ανάπτυξη. Αυτό συνεπάγεται πιο αποτελεσματικές και ασφαλείς θαλάσσιες μεταφορές, οδηγώντας στην ενίσχυση του παγκόσμιου και παράκτιου εμπορίου. Πέραν τούτου συμβάλλει στην ανάπτυξη των εθνικών υποδομών, στη διαχείριση της παράκτιας ζώνης, στην προαγωγή της θαλάσσιας έρευνας, στην εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων (ορυκτά, αλιεία, κ.λπ.), στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, στην κατά θάλασσα άμυνα και ασφάλεια, καθώς και στη διαχείριση παράκτιων καταστροφών.
Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ειδικευμένα πλωτά μέσα, στα οποία είναι εγκατεστημένος ο απαραίτητος επιστημονικός εξοπλισμός προσδιορισμού βάθους και θέσης, έρευνας βυθού, καθώς και Η/Υ με το κατάλληλο λογισμικό συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων. Όλες οι εργασίες εκτελούνται από το απαραίτητο εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.
Έχει καταγραφεί ότι σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα που αναπτύσσεται μέσα, επάνω ή κάτω από τη θάλασσα απαιτεί κάποια γνώση της υδρογραφίας της περιοχής, δηλαδή γνώση του σχήματος και της φύσης του πυθμένα, των χαρακτηριστικών και των κινδύνων του. Κατά συνέπεια είναι φανερό ότι χωρίς υδρογραφία:
- δεν πλέουν τα πλοία με ασφάλεια
- δεν κατασκευάζονται λιμάνια
- δεν αναπτύσσονται παράκτιες υποδομές
- δεν εφαρμόζονται θαλάσσια περιβαλλοντικά σχέδια
- δεν προστατεύονται ακτές και νησιά
- δεν επιχειρείται θαλάσσια διάσωση
- δεν αναπτύσσεται μοντέλο πλημμυρών
- δεν οριοθετούνται ή δεν εφαρμόζονται τα θαλάσσια σύνορα
Συνακόλουθα ανεπαρκής Υδρογραφία σημαίνει:
- Αυξημένος κίνδυνος ναυτικών ατυχημάτων, με συνέπεια απώλειες ζωής και περιβαλλοντική μόλυνση
- Έλλειψη εμπιστοσύνης σε θαλάσσιες διαδρομές και λιμένες, που οδηγεί σε περιορισμό του διεθνούς εμπορίου και ανεκμετάλλευτες οικονομικές ευκαιρίες
- Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
- Ενδεχόμενες δικαστικές προσφυγές και νομικές ευθύνες
Ας αναλογιστούμε λοιπόν το κόστος:
- Υποαναπτυγμένων λιμένων
- Περίπλοκων και επικίνδυνων θαλασσίων διαδρομών
- Έλλειψης θεμελιωδών στοιχείων σχεδιασμού για τις ακτές και τις θάλασσες
- Περιορισμένου πεδίου δράσης περιπολικών σκαφών και πολεμικών πλοίων
Σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι η αναλογία Κόστους-Ωφέλειας είναι μεγαλύτερη από 1:10 !
Το σημαντικό αυτό έργο της υδρογράφησης, έχει αναλάβει η Διεύθυνση Υδρογραφίας-Επιχειρήσεων της ΥΥ. Η βασική της αποστολή συνίσταται στον προγραμματισμό, σχεδίαση και εκτέλεση Υδρογραφικών, Γεωδαιτικών και Τοπογραφικών εργασιών πεδίου. Τα συλλεγόμενα δεδομένα επεξεργάζονται, ώστε να συνταχθούν οι σχετικές μελέτες και διαγράμματα, τα οποία ακολούθως προωθούνται στις αρμόδιες διευθύνσεις για την ενημέρωση των ναυτιλιακών χαρτών και εκδόσεων και τη διάχυση της ναυτιλιακής πληροφορίας προς τους τελικούς χρήστες.
Οι εργασίες πεδίου εκτελούνται από Υδρογραφικά Συνεργεία, που αποτελούνται από ειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό, στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, οι οποίοι επιβαίνουν στα διαθέσιμα πλωτά μέσα, ενώ εκτελούν και τις απαραίτητες στην ξηρά γεωδαιτικές εργασίες.
Για την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές, η Διεύθυνση διαθέτει εγκατεστημένο στα πλωτά μέσα και στις εγκαταστάσεις της, τον κατάλληλο εξοπλισμό που συνίσταται από:
– Συστήματα ακριβούς προσδιορισμού θέσης (Global Navigation Satellite Systems)
– Ηχοβολιστικά πολλαπλής δέσμης (Multi Beam Echo Sounders)
– Ηχοβολιστικά μονής δέσμης (Single Beam Echo Sounders)
– Συσκευές μέτρησης της ταχύτητας του ήχου (Sound Velocity Profilers)
– Ηχοβολιστικά πλευρικής σάρωσης (Side Scan Sonars)
– Λογισμικό συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων
– Τοπογραφικά όργανα
– Δίκτυο εγκατεστημένων παλιρροιογράφων
– Υποβρύχιες κάμερες
Κατάλληλα ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό είναι επιφορτισμένο με τις επισκευές και τη συντήρηση των οργάνων αυτών, ώστε να εξασφαλίζεται η καλή λειτουργία τους και η επέκταση της ωφέλιμης ζωής τους.
Όλα τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεξεργασία των δεδομένων, πέραν από τη διάθεσή τους στις άλλες διευθύνσεις της ΥΥ για την παραγωγή και ενημέρωση των τελικών προϊόντων της, τηρούνται στο αρχείο της Διεύθυνσης σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, διαθέσιμα για οποιαδήποτε μελλοντική χρήση. 
Πέραν των ανωτέρω η Διεύθυνση με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που κατέχει, συνεργάζεται με άλλους κρατικούς φορείς, όπως Υπουργεία, Περιφέρειες, Δήμους, κατά τόπους Λιμενικά Ταμεία και Λιμεναρχεία. Ιδιαίτερη συνεργασία υπάρχει με άλλους γεωγραφικούς και επιστημονικούς φορείς, όπως η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ), το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), το Εθνικό Κτηματολόγιο & Χαρτογράφηση ΑΕ (ΕΚΧΑ ΑΕ), καθώς και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. 
Συσκευές CTD
Όργανα καταγραφής Αγωγιμότητας, Θερμοκρασίας και Πυκνότητας (CTD) που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των κυριότερων φυσικών παραμέτρων του νερού και της ταχύτητας διάδοσης του ήχου σε αυτό.
Ρευματογράφοι
Με την βοήθεια μηχανικών και ακουστικών ρευματογράφων μετριέται η ταχύτητα και η διεύθυνση των ρευμάτων σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου και Ιονίου Πελάγους σε επιλεγμένα βάθη.
Παράλληλα γίνεται εκτίμηση των κυματικών συνθηκών, που επικρατούν στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Οι προγνώσεις αυτές προορίζονται για το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας για τον απόπλου ορισμένων τύπων επιβατηγών πλοίων. Προκύπτουν από την χρήση μαθηματικών ομοιωμάτων εκτίμησης του κυματικού πεδίου λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα και την διεύθυνση των ανέμων στη συγκεκριμένη περιοχή ενδιαφέροντος. Επίσης συλλέγει βαθυθερμογραφικές και άλλες παρατηρήσεις που εκτελούνται από άλλα πλοία και υπηρεσίες του Π.Ν.. Αυτές επεξεργάζονται, ταξινομούνται και αξιοποιούνται αναλόγως.
Πόντιση μηχανικού ρευματογράφου στη θάλασσα.
Διάφοροι τύποι ακουστικών ρευματογράφων
Πλευρικό ηχοβολιστικό (Side Scan Sonar)
Τομογράφος υποδομής πυθμένα (Sub bottom Profiler, τύπου ‘Chirp’)
Επιφανειακός δειγματολήπτης ιζημάτων
Λήψη διαταραγμένων δείγματων από το επιφανειακό ίζημα. Τα δείγματα αυτά αναλύονται στο εργαστήριο για την κοκκομετρική ταξινόμηση των ιζημάτων και τον προσδιορισμό του ποσοστού των ανθρακικών σε αυτά.
Πυρηνολήπτης βαρύτητας
Λήψη πυρήνων των ιζημάτων του πυθμένα,. Τα ληφθέντα αδιατάρακτα δείγματα αναλύονται κατόπιν στο εργαστήριο για την κοκκομετρική ταξινόμηση των ιζημάτων σε όλο το μήκος της δειγματοληψίας καθώς επίσης και για τον προσδιορισμό του ποσοστού των ανθρακικών, της πυκνότητας και της διατμητικής αντοχής των ιζημάτων του πυρήνα.
